Batman il merkezinde fitness egzersizi yapan 18-40 yaş arası erkek bireylerin ergojenik yardımcı kullanımında sosyal medya görüşlerinin ve bilgi düzeylerinin incelenmesi
Özet
Bu çalışma, fitness egzersizi yapan 18-40 yaş arası erkek bireylerin ergojenik yardımcı kullanımında sosyal medya görüşlerinin ve bilgi düzeylerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmayı destekleyecek ayrıntılı bir literatür taraması yapılmıştır. Mevcut çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın katılımcılarını Batman il merkezinde farklı fitness merkezlerine üye 18-40 yaş arası 10 gönüllü erkek birey oluşturmuştur. Çalışmada, veri toplamayla ilgili olarak ‘‘yarı yapılandırılmış görüşme’’ yöntemi kullanılmıştır. Verilerin analizinde, betimsel analiz ve içerik analizi kullanılmıştır. Görüşmeler esnasında kayıt altına alınan veriler irdelenerek çeşitli kodlara ulaşılmış, mevcut kodlar farklı temalar altında sınıflandırılmıştır. Batman il merkezinde fitness egzersizi yapan 18-40 yaş arası erkek bireylerin ergojenik yardımcı kullanımında sosyal medya görüşlerinin ve bilgi düzeylerinin incelenmesi 4 ana tema altında sunulmuştur. Bu temalar ise fitness, ergojenik yardımcı, sosyal medya, fitness ve sosyal medya etkileşimi olarak alt boyutlarıyla birlikte verilmiştir. Çalışmamız sonucunda katılımcıların fitness egzersizlerine verdikleri anlamların, fitness egzersizlerine başlama amaçları için öznel motivasyonlar oluşturduğu belirlenmiştir. Katılımcıların ergojenik yardımcılar için başvurdukları bilgi kaynaklarının en başında sosyal medya gelmiştir. Bu bağlamda bilgi düzeyleri kısmen yeterli görülmüş, katılımcıların ergojenik yardımcı kullanımında profesyonel destek almadıkları tespit edilmiştir. Bununla birlikte sosyal medyanın bireylerde fitness için motivasyon kaynağı olduğu ve ürün tercihlerinde içerik üreticilerinden faydalandıkları belirlenmiştir. Aynı zamanda sosyal medya kullanmayan bireylerde ergojenik yardımcıları da kullanmama durumları tespit edilmiştir.
İndirmeler
Referanslar
Akdeniz, P. C., & Uyar, K. (2021). Tüketicilerin satın alma niyetlerinde sosyal medya fenomenleri ile kurulan parasosyal etkileşimin rolü. Erciyes akademi, 35(4), 1669-1688. https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.1028374
Al-Eisa, E., Al-Rushud, A., Alghadir, A., Anwer, S., Al-Harbi, B., Al-Sughaier, N., & Al-Muhaysin, H. A. (2016). Effect of motivation by “Instagram” on adherence to physical activity among female college students. BioMed research international, 2016(1). https://doi.org/10.1155/2016/1546013
Argan, M., & Köse, H. (2009). Sporcu besin desteklerine yönelik tutum faktörleri: Fitness merkezi katılımcıları üzerine bir araştırma. Spor Bilimleri Dergisi, 20(4), 152-164.
Atalar, R. H. (2024). Sporcu beslenmesi ve ergojenik destekler. İstanbul Rumeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(4), 34-46.
Aydın, N. (2018). Nitel araştırma yöntemleri: Etnoloji, Uluslararası Beşeri ve Sosyal Bilimler İnceleme Dergisi, 2(2), 60-71.
Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 231-274.
Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır?, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388. https://doi.org/10.31592/aeusbed.598299
Baş, F. C. (2018). Sosyal medya davranışının oluşumu: Çevrimiçi ortamlarda güven, sosyal sermaye ve saygınlık ilişkisi. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 21(2), 49-85. https://doi.org/10.18490/sosars.476033
Bayram, H. M., & Öztürkcan, S. A. (2020). Sporcularda ergojenik destekler. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi. 5(3), 641-652.
Benzer, D., & Ünal, F. (2021). Instagram, beden ve benliğin sunumu: erkek kişisel antrenörler örneği. Uluslararası Medya ve İletişim Araştırmaları Hakemli Dergisi, 4(2), 21-47. https://doi.org/10.33464/mediaj.1007877
Bayram, H. M., & Öztürkcan, S. A. (2020). Sporcularda ergojenik destekler. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi. 5(3), 641-652.
Bezci, Ş., Eskici, G., Pak, E. N., Şahin, M., & Günay, M. (2018). Taekwondo sporcularının beslenme davranışlarının değerlendirilmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(2), 119-130.
Bozkurt, G. Ş. (2021). Pazarlamanın yeni silahı sosyal medya fenomenleri: fenomen pazarlamanın marka algısına etkisinin değerlendirilmesi. [Makale Sunumu] 25. Pazarlama Kongresi, Ankara, (567-579). http://pazarlama.org.tr/ppadpk-2021/bildiriler/81-1140-2248-v1_OK-U.pdf
Bozkurt, U. (2022). Düzenli olarak fitness yapan bireylerin beslenme bilgi düzeyi, ergojenik desteğe yönelik tutumları ve ilişkili faktörler. [Yüksek lisans tezi]. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi. Aydın. http://hdl.handle.net/11607/4674
Burke, L., Desbrow, B., & Minehan, M. (2000). Dietary supplements and nutritional ergogenic aids in sport, Clinical sports nutrition, 2(1), 456-462.
Can, S., & Koz, K. A. (2018). Sosyal medyada tüketici onaylı pazarlama: Istagram örneği. Kurgu, 26(3), 444-457.
Connelly, L. M. (2010). What is phenomenology?. Medsurg Nursing, 19(2), 127.
Çelebi, E., Gündoğdu, C., Beyazçiçek, Ö., Beyazçiçek, E., & Özmerdivenli, R. (2017). Atletizm sporcularının doping türleri ve dopingle mücadele hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi. Konuralp Medical Journal, 9(3), 250-256. https://doi.org/10.18521/ktd.312903
Çetin, E., Dölek, B. E., & Orhan, Ö. (2008). Gazi üniversitesi beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin ergojenik yardimcilar, doping ve sağlik hakkindaki bilgi ve alişkanliklarinin belirlenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 6(3), 129-132. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000103
Çınaroğlu, M. (2023). Exercise ,anabolic, streoid dependence, muscle dysmorphia, performance enhancement drug abuse. Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 443-454. https://doi.org/10.52122/nisantasisbd.1348564
Çimen, Ü., & Çimen, Ö. (2024). Sağlık İletişiminden Fitness İletişimine: postmodern dönemde sağlığın anlam yitimine zygmunt bauman yaklaşımı. Kronotop İletişim Dergisi, 1(2), 169-189.
Çoşan, B. (2022). Web 1.0’dan Web 3.0’a mahremiyetin dönüşümü ve dezavantajlı gruplar açısından muhtemel sonuçları. Çalışma ve Toplum, 5(75), 2639-2662. https://doi.org/10.54752/ct.1191456
Değer, B. E., & Nazlı, R. S. (2022). Sosyal medyada influencer etkisi bağlaminda benlik sunumu. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 25-45.
Dirikli Bardak, N., & Sakaryalı, D. (2016). Kreatin supplementinin spor performansı üzerine olan etkisi. Türkiye Klinikleri J Sports Sci. 8(2), 87-96. https://doi.org./10.5336/sportsci.2016-51541
Dömbekci, H. A., & Erişen, M. A. (2022). Nitel araştırmalarda görüşme tekniği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 141-160. https://doi.org/10.18037/ausbd.1227330
Duman, H. İ. (2019). Sporcuların ergojenik destek ve gıda takviyesi kullanım durumlarının incelenmesi. [Yüksek lisans tezi]. Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi. Sakarya. https://hdl.handle.net/20.500.14002/807
Durmaz, M., & Özcan, A. K., (2021). Sosyolojik bağlamda fitness sporunun beden algısı üzerine etkisi: Bursa örneği. Munzur Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 56-79.
Ercen, Ş. (2016). Kktc’deki fitnes ve vücut geliştirme sporu ile ilgilenen 18-40 yaş grubu sağlıklı erkek sporcuların beslenme alışkanlıklarının belirlenmesi, besinsel ergojenik destek ürünleri hakkındaki tutumlarının ve kullanım oranlarının saptanması. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Doğu Akdeniz Üniversitesi. Gazimağusa, KKTC. http://hdl.handle.net/11129/3818
Gök, R., Yalçın, A. D., & Tural, Ü. (2016). Anabolik Steroidlerin Kötüye Kullanımı. Bağımlılık Dergisi, 17(4), 172-180.
Güdül, N., & Ocak, Y. (2022). Bireylerin fitness salonlarına gitme nedenleri ve beklentileri. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 24(1), 23-28. https://doi.org/10.54614/JPESS.2022.1053356
Karaçam, M. S. (2015). Vücut geliştirme alanında erkeklik kimliğinin inşasında besin desteği kullanımının yeri. [Yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara. http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/55675.pdf
Karataş, M., & Eti, H. S. (2022). Dijital pazarlama çağında Instagram fenomenlerinin tüketici satın alma davranışlarına etkisi. AJIT-e: Academic Journal of Information Technology, 13(50), 184-219. https://doi.org/10.5824/ajite.2022.03.005.x
Kaya, E. (2019). Fitness salonuna giden sedanter bireylerin fitnessa yönelme nedenleri ve fiziksel durumlarının incelenmesi. [Yüksek lisans tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi. İstanbul. https://hdl.handle.net/11363/1672
Kılıç, D., & İspir, B. (2020). Sosyal medyada haber içeriklerine güven ve kullanici motivasyonlari. Kurgu, 28(1), 269-288.
Köseloğlu, S. Z. A., & Kaynar, K. (2022). 18-40 yaş vücut geliştirme sporu yapan ergojenik destek kullanan ve kullanmayan bireylerin tutumları, kullanım düzeyleri ve beslenme alışkanlıklarına göre bazı antropometrik ölçümlerinin değerlendirilmesi. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(2), 85-93. https://doi.org/10.47769/izufbed.1092362
Kulağsız, C., Turgal, E., & Derici, M. K. (2019). Çorum ilinde spor merkezlerinde spor yapan bireylerin besin destek ürünleri kullanımının ve bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. Anadolu Güncel Tıp Dergisi, 1(4), 85-91.
Maravelias, C., Dona, A., Stefanidou, M., & Spiliopoulou, C. (2005). Adverse effects of anabolic steroids in athletes: a constant threat. Toxicology letters, 158(3), 167-175. https://doi.org/10.1016/j.toxlet.2005.06.005
Oliveira, G. T., de Souza, H. L., Meireles, A., Dos Santos, M. P., Leite, L. H., Ferreira, R. M., & Marocolo, M. (2023). Use of ergogenic aids among Brazilian athletes: a cross-sectional study exploring competitive level, sex and sports. Frontiers in Sports and Active Living, 5(1), 1-7. https://doi.org/10.3389/fspor.2023.1257007
Özdengül, F., & Yargıç, M. P. (2020). Tıp fakültesi ile beslenme ve diyetetik bölümü öğrencilerinin sporcu diyet destek ürünleri ile ilgili bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve tutumları. Journal of contemporary medicine, 10(1), 122-125. https://doi.org/10.16899/jcm.688464
Özoğlu, F., & Hocaoğlu, Ç. (2019). Bigoreksiya nedir? Tanı ve tedavi yaklaşımları. Spor Eğitim Dergisi, 3(2), 71-78.
Paoli, A., & Bianco, A. (2015). What is fitness training? Definitions and implications: A systematic review article. Iranian journal of public health, 44(5), 602-614.
Sarıtaş, A. (2018). Sosyal medya reklamlarında fenomen kullanımı ve reklam izleme tercihi. The Journal of International Scientific Researches, 3(4), 62-74. https://doi.org/10.23834/isrjournal.473169
Sedek, R., & Yih, T. Y. (2014). Dietary habits and nutrition knowledge among athletes and non-athletes in National University of Malaysia (UKM). Pakistan Journal of Nutrition, 13(12), 752-759.
Şimşek, B., & Kartal, A. (2024). Sporcuların Ergojenik Yardımcılar Hakkında Bilgi ve Faydalanma Düzeylerinin İncelenmesi. Uluslararası Bozok Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 155-163.
Tam, M. S. (2020). Sosyal medya etkileyicilerinin kanaat önderliği rolü. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 8(2), 1325-1351.
Tanyaş, B. (2014). Nitel araştırma yöntemlerine giriş: Genel ilkeler ve psikolojideki uygulamaları. Eleştirel Psikoloji Bülteni, 5(1), 25-38. https://doi.org/10.19145/e-gifder.726057
Tüfekçi, Ö. (2010). Fitness merkezleri müşterilerinin hizmet kalitesine yönelik beklenti ve algılarının değerlendirilmesi. [Yüksek lisans tezi]. Balıkesir Üniversitesi. Balıkesir. https://hdl.handle.net/20.500.12462/2075
Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel biraraştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi, 24(24), 543-559.
Ünal, M., & Ünal, D. (2003). Sporda doping kullanımı. Journal of Istanbul Faculty of Medicine, 66(3), 189-198.
Vural, F. E. (2017). 18-35 yaş grubu fitness yapan bireylerde beslenme alışkanlıkları ve ergojenik destek kullanımının değerlendirilmesi. [Yüksek lisans tezi]. Haliç Üniversitesi. İstanbul.
Welthagen, A. (2016). The development of a measuring instrument to determine the knowledge and attitudes of elite adolescent athletes about ergogenic aids and banned substances. [Doctoral dissertation]. University of the Free State. Bloemfontein, South Africa.
Yağar, F., & Dökme, S. (2018). Niteliksel araştirmalarin planlanmasi: Araştirma sorulari, örneklem seçimi, geçerlik ve güvenirlik. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 1-9.
Yarar, H., Fidan, M., Yılmaz, S. K., Eskici, G., & Saraç, O. E. (2022). Sporcularda kaslı olma dürtüsü ve besinsel ergojenik destek ürünleri kullanımının değerlendirilmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(1), 162-173. https://doi.org/10.25307/jssr.1097200
Yeler, G. (2021). Sağlık ve Spor için Mekânlar: Fitness Merkezleri ve Salonları. GSI Journals Serie A: Advancements in Tourism Recreation and Sports Sciences, 4(2), 147-162. https://doi.org/10.53353/atrss.960543
Yıldırım, A., & Şimsek, H. (Ed.). (1999). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık. Ankara.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 M. Yasin Arıkan- Zühal Kılınç

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.